نگاهی به گردشگری بومی در ایران

بومی کردن گردشگری یا آنچه از آن به عنوان گردشگری بومی یاد می شود، عبارت است از تطابق گردشگری با محیط زیست و محیط فرهنگی هر مکان. در این رهیافت نگرشی دوسویه از جریان گردشگری وجود دارد؛ از یک سو گردشگری بومی شامل عمل و عکس العمل گردشگران است و از دیگر سو، اندازه و وسعت و دامنه عملکردی گردشگری را نشان می دهد. در زمینه عمل و عکس العمل گردشگران پیوسته مفهومی از تطبیق رفتاری وجود دارد که در چارچوب کنش پذیری بین میزبان و گردشگر رخ می دهد. رسانه های تصویری با توجه به اعتمادی که مردم بیش از منابع اطلاعاتی دیگر به آنها دارند، نقش مهمی را در زمینه توسعه گردشگری بومی ایفا می کنند. رسانه ها با نمایش دادن تصاویر طبیعی، در تصمیم گیری گردشگران برای مسافرت و انتخاب محل مسافرت تاثیر دارند. عرصه وسیعی که این رسانه ها به سوی کثرت و تنوع چشم اندازها یا مناظر بازی می کنند، تحکیم هویت فردگرایانه و تغییر علایق و انتخاب ها را در تجربه گردشگری معاصر سبب شده است.

این امر به پیدایش گونه تازه ای از گردشگران انجامیده که نقطه مقابل گردشگری انبوه قرار دارد و آن، مسافرت های انفرادی و خانوادگی بوده که در حال افزایش است. به طور معمول اینگونه گردشگران به وظیفه خود مثل نیازها و حساسیت های جامعه میزبان آگاه بوده و به آن احترام می گذارند. در این قالب برنامه ریزان گردشگری در مقاصد، با توجه به گرایش بازار و تطبیق کنش پذیری میزبان- گردشگر در جلب گونه های خاصی از گردشگران تلاش می کنند و می کوشند به طوری که طرفه جریان گردشگری بومی را فراهم آورند. در این صورت توسعه گردشگری بومی با قابلیت بالاتری انجام می شود. در این مورد شناخت کنش ها و تلاش برای برطرف کردن مشکلات کنش گری میان میزبان- گردشگر بهتر صورت می گیرد. همچنین روند مستمر گردشگری در شکل دهی به خواسته ها و نیازها در این زمینه تسهیل می شود. از این رو می توان از طریق پردازش های رسانه ای به اهداف بومی سازی گردشگری و پیشبرد آن به سوی پایداری اقدام کرد. وسعت گردشگری بومی نیز یکی از دیگر عوامل موثر در کار است.

ممکن است دولتی بخواهد بخش کوچکی از کشور یا موضوعات کمی از مسائل فرهنگی را تبدیل به موضوعات گردشگری کند یا ممکن است درهای کشور را برای گردشگران به همه مکان ها و برای گونه های گردشگری باز کند. بومی کردن گردشگری با این دو سیاست کاملاً متفاوت است.

نباید نوع عملکرد گردشگری سبب عدم توازن بین مکان ها در یک منطقه شود. بنابراین در تدوین و اتخاذ طرح ها و سیاست های بومی سازی گردشگری بر منطقه بندی کردن گردشگری به منظور تصمیم گیری درخصوص سیاست های توسعه تاکید می شود.

امروزه گردشگری با توجه به دامنه تقاضا و نیازهای فضاهای جغرافیایی رو به توسعه بوده و از اهمیت و جاذبه خاص برخوردار است. در سه دهه اخیر که اقتصاد سنتی تعدادی از کشورها به رکود سختی دچار شده ،گردشگری بومی به کمک اقتصاد آنها شتافته و این امر خود دوام و ادامه حیات آن جوامع را به درآمد دیگری وابسته کرده است.

بنابراین دولت ها می کوشند سرمایه گذاران جریان گردشگری را در مکان های مختلف برقرار کنند و تحت تاثیر این گرایش ها در بعضی از کشورها گردشگری حتی به عنوان جانشینی منحصر به فرد برای اقتصاد، از تششسویق و حمایت فراوان دولت برخوردار شده است. در واقع گردشگری نه تنها به اقتصاد محلی کمک کرده بلکه بهبود وضعیت جوامع محلی را سبب شده است.

بر این مبنا منطقه بندی گردشگری برای ایجاد توازن در پذیرش گردشگر و بومی سازی آن برای تطبیق روابط محیط و انسان اهمیت دو چندان یافته است. از این رو با توجه به گستره گردشگری و طیف وسیع تغییرات آن در بین مناطق مختلف لازم است که در یک فرآیند برنامه ریزی و طرح جامع ملی گردشگری، زمینه توسعه گردشگری در سطوح منطقه ای مهیا شود. بنابراین منطقه بندی گردشگری می تواند به عنوان محدوده ای مطمئن برای توسعه مشخص شده، با حمایت از سوی دولت در چارچوب منافع منطقه ای و در وحدت با برنامه توسعه ملی، زیرساخت های مناسبی را برای توسعه و بومی سازی گردشگری فراهم آورد.

در عمل گردشگری باید در آمایش سرزمین نقش تعادل بخشی ایفا کند. باید عدالت اجتماعی در توزیع درآمدها و تعادل منطقه ای و توزیع زیرساخت ها رعایت شود وگرنه تضادهای منطقه ای مشکلات اجتماعی را به وجود خواهد آورد و کشورهایی که سیاست رعایت عدالت اجتماعی را دنبال می کنند، می دانند که بدون رعایت عدالت اجتماعی در توزیع سرمایه گذاری درآمدها موفق نخواهند بود. برنامه ریزی منطقه ای توسعه گردشگری باید در چارچوب سیاست های توسعه گردشگری در سطح ملی قرار گیرد. با برنامه ریزی منطقه ای گردشگری دسترسی به زیرساخت ها و روساخت ها برای همه مناطق متعادل می شود. بر این مبنا گردشگری می تواند با گرایش به توسعه پایدار زمینه ساز توسعه منطقه ای و شکل گیری گردشگری بومی شود.

بر این اساس می توان گردشگری بومی را به کار بردن راهبردهای توسعه پایدار در راستای شناخت نیازهای هر منطقه و افزایش آگاهی همراه با سودمندی برای جوامع در مقیاسی منطقه ای و در نهایت دستیابی به گردشگری پایدار تعریف کرد. از این نظر گردشگری بومی در برگیرنده معرفی و حمایت از فرهنگ منطقه، معرفی روش های اشتغال زا و درآمدساز به مردم آن منطقه، شناخت بهتر نیازها و خواسته ها در هر دو بعد میزبان و گردشگر، تشویق مردم منطقه به احیای آداب و رسوم محلی و صنایع دستی است.

در یک برنامه ریزی صحیح، گردشگری بومی موجب رشد و توسعه منطقه توسط مردم محلی و استفاده آنها از امکانات رفاهی در سطح بالا می شود.

روزنامه سرمایه

والنتاین یا سپندارمذگان ؟

 عبارت "ضربه فرهنگی" را چنین تعریف کرده اند: " تغییراتی در فرهنگ که موجب به وجود آمدن گیجی ، سردرگمی و هیجان می شود."

این روزها مردم برگزاری جشن ها و مناسبت های خارجی را نشانه تجدد، تمدن و تفاخر  می دانند . سفره هفت سین  نمی چینند، اما در آراستن درخت کریسمس اهتمام می ورزند! جشن شب یلدا که به بهانه بلند شدن روز، برای شکرگزاری از برکات و نعمات خداوندی برگزار می شده است  را نمی شناسند ، اما همراه وهمزمان با بیگانگان روز شکرگزاری  برپا می کنند ! همه چیز را در مورد  Valentine و فلسفه نامگذاریش می دانند، اما حتی نام "سپندارمد گان" به گوششان نخورده است. 

ادامه مطلب

کتاب تفاوتهای فرهنگی در جوامع شرق و غرب

متن کتاب تفاوتهای فرهنگی در جوامع شرق و غرب توسط جناب آقای رسول غفار زاده و بوسیله سایت رستاک منتشر شده است. خواهشمند است با ذکر نام ایشان و منبع از این کتاب استفاده نمایید

       دانلود کتاب

گردشگری الکترونیکی

مقاله مقدمه ای بر گردشگری الکترونیکی

. نوشته : ابتهال زندی

                                 دانلود مستقیم

دانلود کتاب سرزمین زیبایی های ناشناخته

کتاب سرزمین زیبایی های ناشناخته که در نمایشگاه گردشگری اصفهان

قول داده بودم جهت دانلود میتوانید از لینک زیر دانلود نمایید

دانلود کتاب سرزمین زیبایی های ناشناخته

آبشار یاسوج

 یاسوج یکی از شهرهای جنوبی ایران و مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد است. این شهر همچنین مرکز شهرستان بویراحمد نیز می‌باشدو در شمال شرقی استان واقع شده‌است. شهر نوپای یاسوج درکنار رودخانه بشار در آغوش تپه های متعدد در ارتفاع ۱۸۷۰ متری از سطح دریا قرار گرفته  است .این شهر در منطقه ی اقلیم سردسیری واقع شده و دارای هوای معتدل متمایل به سرد است. در این مناطق، میزان بارش برف و باران زیاد می‌باشد و به علت بارش فراوان برف و باران و پوشیده شدن ارتفاعات از برف برای مدت مدیدی از سال، از منابع آب کافی برخوردار می‌باشد یاسوج با طبیعتی دل انگیز و با دشت های پر از گل و جنگل های فراوان،دارای جاذبه های دیدنی فراوانی است که در دامنه کوه دنا قرارگرفته و به واسطه این همه زیبایی هرساله پذیرای هزاران میهمان تابستانی و علاقه مندان به طبیعت است. شهرستان بویراحمد به مرکزیت شهر یاسوج از آبشارهای زیبایی برخوردار است که معروفترین آنها آبشار یاسوج، تنگ کبوتری، مهریان،تنگ تامرادی و مارگون هستند. اگر چه در سال جاری به خاطر خشکسالی کم سابقه و کم بارشی،آبشارهای یاسوج با کمبود آب مواجه شده است اما همچنان این شهر زیبایی و خنکی آب و هوای کوهستانی خود را به رخ گردشگران می کشد. گرداگرد این شهر را ارتفاعاتی از دناو پوشش جنگل های بلوط در برگرفته و هرتازه واردی که به ابتدای این شهر می رسد شیفته طبیعت آن می شود. آب و هوای لطیف و خنکش جان تازه ای به دل مسافرین خسته از راه های سخت و دشوار استان کهگیلویه و بویراحمد می دهد و زیبایی دیدار، همه خستگی راه را از تن آنان فرو می ریزد. یاسوج شهری نوپا، دردل رشته کوه های زاگرس قرار دارد که قدمت آن به کمتر از پنج دهه می رسد. جمعیت این شهر 200هزار نفر و لهجه مردم منطقه لری است. زیبایی های طبیعت یاسوج دشت های مملوازگل های لاله واژگون،ختمی و گل های وحشی و زرد، طراوت و شادابی خاصی به منطقه داده است. یاسوج خطه آبشاران را علاقه مندان به طبیعت همواره به عنوان شمالی د رجنوب یاد کرده اند. یاسوج به واسطه آب و هوای فرح بخش و نیز دامنه ارتفاعات آن که محل ییلاق عشایر جنوب و استان های همجواراز جمله فارس، خوزستان و اصفهان است،جذابیت هایی دارد. قرار گرفتن آن در دامنه دنا که زیستگاه انواع گونه های جانوری است زیبایی آن را دو چندان کرده است. چشمه نباتی،تنگ گنجه ای، تنگ شاه قاسم،پارک جنگلی آبشار، پارک حاشیه رودخانه بشار و دیگر آبشارهای زیبای منطقه از جمله تفرجگاه های دیدنی این شهر به شمار می روند.

آبشار یاسوج

در مسیر ورود به شهرستان بویر احمد پوشش گیاهی علفزارهای سرسبز کم کم جایگزین درخت‌زارهای بی‌نظیر بلوط میگردد که این درخت‌زارها با پیش رفتن در مسیر به جنگل‌هایی پر درخت بدل می شود . بافت گیاهی و غیر گیاهی بسیار متنوع منطقه حس   زیبا شناسی هر بیننده ای را به وجد می‌آورد به گونه‌ای که هیچ دو منظره مشابه در طی مسیر مشاهده نم شود. اما آنچه که انسان را  به هیجان می آورد ، انبوه درختان زیبای بلوط بود، درختانی که زیبایی‌شان همواره الهام بخش هنرمندان بزرگ بوده‌است. شهر یاسوج نه به خاطر درختان فراوانش که به خاطر آبشارهای خروشانش، زبان‌زد است. آبشار یاسوج که در دو کیلومتری شهر یاسوج قرار دارد،همه ساله در بها و تابستان  پذیرای مسافرین بسیار است. خنکای آب آن مثال نا زدنی و زیبایی آن  نا گفتنی است. آب چشمه‌هایی که از دل کوه‌های زاگرس جوشیده در دو کیلومتری شمال شهر یاسوج آبشاری به ارتفاع ده متر را به منظر تماشا گذاشته است‌. چشم‌انداز این آبشار، نهرهای آب در بستر مارپیچ مشبک، باغ‌های میوه، مراتع سرسبز و پر از گل‌های رنگارنگ است که چشم بیننده را خیره می‌سازد. آب این آبشار دائمی است. در حاشیه آبشار تفرجگاهی زیبا  به وسعت 13 هکتار که در کنار جنگلی پوشیده از درختان بلوط و چنار و گردو و سیب  شکوهی دو چندان یافته است،احداث گردیده است. در پارک جنگلی اطراف یاسوج   تسهیلات رفاهی از قبیل  رستوران،سکوی استراحت سرویس های بهداشتی و چادر های اقامتی گروهی امکانات ورزشی  تدارک دیده شده است. این پارک ظرفیت پذیرش روزانه چهار هزار مسافر را دارد،. هر ساله آبشار یاسوج در فصل بهار، تابستان و پاییز پذیرای گردشگران بسیار است‌. میزان گردشگران ورودی به آبشار یاسوج به میزان گردشگران ورودی به شهرستان بویر احمد میباشد. زیرا کمتر کسی است که به یاسوج سفر کند اما آبشار زیبا و مکان فرح بخش حاشیه اطراف آن را نظری نیندازد.

میزان گردشگران ورودی به  شهرستان بویر احمد در سال جاری به بیش از 3 میلیون و پانصد هزار نفر رسیده است.  و میزان گردشگران اقامتی در این شهرستان به بیش از یک میلیون و پانصد هزار نفر رسیده است. که از این تعداد تاکنون بیش از 600 هزار نفر از این گردشگران آبشار یاسوج را به عنوان مکانی جهت اقامت  انتخاب نمودند.

قابلیت سرمایه گذاری  پارک آبشار یاسوج

-قابلیت ایجاد ایستگاه مبدا تله کابین

-قابلیت ایجاد و توسعه ورزش کوهستانی( صخره نوردی)

-ایجاد مسیر ویژه دوچرخه سواری

-ایجاد رستوران و سالنهای غذا خوری

-ایجاد استراحت گاهها و  کمپینگ های گردشگری

لزوم برنامه ریزی جهت هدایت اقامتی و بازدیدی گردشگران

حضور بیش از 4 میلیون گردشگر در 6 ماهه ابتدایی امسال در استان درابتدا نوید بخش آینده ای روشن صنعت گردشگری در استان کهگیلویه و بویراحمد میباشد.اما کمبود مراکز اقامتی و عدم شناخت کامل استان از سوی گردشگران موجبات ترافیک شدید جمعیتی را در استان و به خصوص در جاذبه های شاخص از جمله (کوه گل،آبشار یاسوج،آبشار تنگ تامرادی و....)را  پدید آورده است. 

توسعه صنعت گردشگری هرچند باید برنامه ریزی دقیقی جهت بازاریابی و جذب گردشگران را به دنبال داشته باشد. اما مهمترین نکته را نباید از یاد برد. بومیان و افراد محلی میبایست حداکثر رضایت را از توسعه صنعت گردشگری برخوردار باشند. در نظر بگیریم مردم شهر یاسوج یا سیسخت روز جمعه را به قصد تعطیلات روانه آبشار یاسوج و یا چشمه میشی و کوهگل شوند. در راه به ترافیک سنگین از ماشینهای مسافران و در محل جاذبه به چادر های برپا شده گردشگران برخورد کنند.در این صورت انتظار چه نوع واکنشی را نسبت به گردشگران و فرهنگ گردشگری باید از سوی گردشگران بومی استان داشته باشیم.و مهمتر اینکه حضور گردشگران فراوان در یک جاذبه و برپایی چادر از سوی ایشان و کمبود جا و همچنین شلوغی و ترافیک مسیر چه خاطره ای را در ذهن خود گردشگران پدید خواهد آورد.کمبود مراکز اقامتی در استان و عدم اطلاع رسانی مطلوب به گردشگران و همچنین  فراهم نبودن زیر ساختهای لازم در دیگرجاذبه های شاخص استان و عدم توجه به ساکنین بومی در توسعه صنعت پر رونق گردشگری و حضور بیشمار گردشگران در روزهای تعطیل در استان در آینده ای نه چندان دور مشکلات فراوانی را در رشد گردشگری در استان  به دنبال خواهد داشت به طوری که اگر این روند مهار نشده و برنامه ریزی نگردد در آینده شاهد رکود چشمگیر صنعت گردشگری در استان خواهیم بود

لذا آنچه که مهم و حیاتی به نظر میرسد در ابتدا ایجاد زیرساختهای لازم در دیگر جاذبه های شاخص استان ، شناخت انگیزه های سفر به استان از سوی گردشگران و برنامه ریزی جهت کنترل و هدایت اقامتی گردشگران به سوی مکانهای دارای قابلیت اقامتی و همچنین انجام تبلیغات لازم در هدایت بازدیدی گردشگران از دیگر جاذبه ها و معرفی هرچه بهتر این جاذبه ها میتواند زمینه های پیشگیری از رکود صنعت نوپای گردشگری در استان باشد

 آنچنانکه بزرگان گفته اند

پیشگیری بهتر از درمان است

تصاویری از جاذبه های گردشگری در استان کهگیلویه و بویر احمد

آبشار تنگ تامرادی-سپیدار- بویر احمد

آبشارمنج-شهرستان دنا حاشیه رود بشار 

منطقه نمونه گردشگری طسوج

دریاچه کوه گل- سی سخت- دنا

جشنواره فرهنگ عشایر ایران زمین برگزار شد

این جشنواره از تاریخ 22 لغایت 25 تیر ماه  سال 1389 در محل پارک جنگلی یاسوج برگزار گردید

رقص دستمال عشایر بختیاری

شاهنامه خوانی  دختر عشایر

رقص عربی

دختر عشایری

رقص لری دستمال بازی

عشایر بویراحمدی

مردان ترکمن

دختران بویر احمدی

لزوم اجرای جشنواره فرهنگ عشایر ایران زمین در استان

اخلاق ، عادات ورسوم جوامع بشری ، مانند دیگر پدیده های آن با شرایط و اوضاع اقتصادی در ادوار مختلف تاریخی تغییر کرده است.یعنی با دگرگون شدن زیربنای جامعه و استقرار طرز تولید جدید ،روبنای آن یعنی روابط تولیدی ، اخلاق و عادات، قوانین ،نظامات مدنی و اجتماعی نیز دستخوش تغییر وتحول میشود.پس از نفوذ تمدن جدید در ایران ، بسیاری از آداب و سنن دیرین مردم در زمینه های مختلف دستخوش تحول و دگرگونی شد.فی المثل راه و رسم ازدواج و زناشویی ، مراسم زایمان وتولد نوزادان ،جشن ختنه سوران، روش خواستگاری و مراسم نامزدی ، طرز معاشرت و برخوردها و همچنین شیوه زندگی اجتماعی ایران دچار تحولات مهم و بی سابقه ای گردیده است.یکی از مهمترین شیوه های زندگی و آداب و رسوم آن در ایران زمین زندگی عشایری و آداب و رسوم ایلیاتی است که با ورود تمدن جدید کم کم به سمت فراموشی و انحلال رفته و شاید در نزدیک زمانی باید آن را در تاریخ جستجو کنیم.استان کهگیلویه و بویر احمد ،سرزمین حماسه های عشایری و زندگی ایلی و کوچ نشینی است که با توجه به اینکه کمتر در معرض تاثیر فرهنگ های جدید و تمدن نو قرار گرفته بود کمتر از دیگر نقاط ایران دستخوش تغییرات و شیوه زندگی گردید. تا اینکه سیاست تخته قاپو کردن عشایر  رضاخانی می رفت تا این سنت دیرین شیرین و شیوه زندگی و امرار معاش  نیز با تمدن جدید ادغام گردد.و از آن جز آیین های نمادین و نمایشی چیزی برجای نماند. اما به لحاظ شرایط اقلیمی و کوهستانی بودن منطقه و دور بودن از شاهراه های ورود سیاست تمدنی جدید،  تاحدودی آیین ها و سنت ها ی گرانقدر روزگاران دور خویش را که از دوران هخامنش-دوران شکوفایی گذشته ایران زمین- برجای مانده و با حفظ اصالت ایرانی خویش با تکیه بر فرهنگ اصیل اسلامی همچنان به عنوان سرزمینی زیبا با شیوه های زندگی و فرهنگ اصیل خویش خودنمایی میکند.لذا برماست که با حفظ این فرهنگ و تلاش جهت احیای آیین ها و نمادهای و سنت های خاص عشایر گامی را جهت حفظ این آیین های گران قدر و مستند سازی این فرهنگ اصیل -بر جای مانده از نیاکان – و شان مقدس آن که همانند موزه ای زنده و پویا در این استان زیبا رخ نمایی میکند، زمینه ای مناسب را جهت یاد آوری این فرهنگ اصیل مهیا نموده و مردمان سرزمین مقدس ایران  و فرزندانمان را جهت بازشناسی تاریخ اجتماعی روشن خویش فرا بخوانیم و این تاریخ زنده اجتماعی را همچنان زنده و پرشور نگاه داریم واین آیین ها را که به عنوان تاریخ این مرزو بوم ماهیتی چندین هزار ساله دارد حفظ و پاسداری نماییم